Günlük hayatımızda farkında olmasak da renkler bilinçaltımızı etkiler ve bize bazı mesajlar verir. Biz de bu mesajları beynimizde yorumlar ve bir algı oluştururuz.
Renkler aslında algımıza ve dolayısıyla da birçok kararı almamızda yardımcı olmaktadır. Renklere verdiğimiz duygusal tepkilerin bir kısmı doğuştan geldiği gibi bilinçdışı süreçlerde de gelişir. Diğer bir kısmı ise deneyimler ve öğrenmeler sonucu şekillenir.

Bilimsel araştırmalar sonucunda da renklerin bilinçaltına ve duygulara etki ettiği kanıtlanmış; renk değişikliğinin akılda kalmada, markalaşmada ve pazarlamadaki önemi ortaya konulmuştur.
Günümüzde iletişim faaliyetleri gereği markaların ve şirketlerin satış, pazarlama ve reklam stratejilerinde renklerin tüketici eğilimlerine olan etkisini göz ardı etmeleri mümkün değildir. Çünkü tüketicinin dikkatini çekmek, aklında kalmak ve belirli ürünlere, markalara karşı istenilen tutum ve davranışları yaratmasını sağlamak; pazarlama ve reklam stratejilerinin temel hedefleridir. Yapılan araştırmalar, tüketicilerin % 87’sinin bir ürünü satın almasında en etkili faktörün o ürünün rengi olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır.

Peki renkler eğilimleri nasıl etkiler?
Kırmızı
  • İştah açar. Fast food markalarında sıklıkla kullanılır.
  • Hareket, heyecan ve tutku ile ilişkilidir.
  • Aciliyet hissi ile ani karar alma dürtüsü yaratır.
  • Fiziksel olarak insan vücudunu harekete geçirip sinirleri uyarır, kan basıncını ve nabzı artırır.
Mavi
  • Çoğunlukla erkeklerin tercih ettiği renktir.
  • Ofislerde ve geleneksel kurumsal markalarda sıklıkla kullanılır.
  • Gençler mavi rengi, olgunlukla bağdaştırır.
  • Huzur, temizlik ve güvenle ilişkilidir.
  • İştahı dizginler ve üretkenliği artırır.
  • Zihni sakinleştirir, dinginlik ve boşluk sağlar.
Yeşil
  • Sağlık, dinginlik ve doğa ile ilişkilendirilen bir renktir bu nedenle çevre ile ilgili konuların tanıtımında sık sık kullanılır.
  • Para, varlıklı insanlar ya da markalar ile de bağdaştırılmaktadır.
  • Mağazalarda müşterileri rahatlatmak için kullanılır.
  • Yeşil renk, beyinde ahenk uyandırır. Vücut ve duygular arasındaki dengeyi sağlayarak kararlılığa yol açar.
Mor
  • Asalet, bilgelik ve saygınlık ile ilişkilendirilen bir renktir.
  • Beynin problem çözme alanını ve yaratıcılığı uyandırır.
  • Güzellik ve yaşlanma karşıtı ürünlerde sıklıkla kullanılır.
  • Yaratıcı, bilge ve hayal gücü kuvvetli bir markayı, servisi ya da ürünü temsil eder.
Turuncu & Sarı
  • Neşeyi ve pozitifliği artırır.
  • Turuncu renk dikkat çekerken sarı renk, bebekleri ağlattığı tespit edilmiştir.
  • Müşterilerde satın alma dürtüsü oluşturmak için kullanılır.
  • Beynin mantık merkezini uyarır ve ilgi çekmeyi sağlar.
  • Çok fazla kullanıldığında endişe duygusu yaratabilir.
Siyah
  • Otorite, güç, sağlamlık ve istikrar ile ilişkilendirilir.
  • Sıklıkla zekanın sembolü olarak kullanılır.
  • Çok fazla kullanımı insanları bunaltabilir.
Gri
  • Pratikliği, zamansızlığı ve hayattaki dayanışmayı sembolize eder.
  • Fazla kullanımı hiçlik hissine yol açar.
  • Gri renge sahip olmak hoş olsa da yaşlılıkta hissedilen ölüm ve depresyon ile ilgili duyguları çağrıştırabilir.
Beyaz
  • Saflık, temizlik, parlaklık ve güvenlik temaları ile ilişkilendirilir.
  • Doğallığı yansıtmak için kullanılabilir.
  • Çocuklara yönelik ürünlerde ve sağlık sektöründe tercih edilen bir renktir.

Ayrıca; renkler bir arada kullanıldığında da farklı duygu ve düşünce kombinasyonlarına yol açabilirler. Kahverenginin kırmızı ile bir araya geldiğinde kırmızı rengin etkisi azalır, kırmızı teskin edici ve rahatlatıcı bir hal alır. Yeşil bir zemin üzerinde kırmızı iştah açıcı görünür. Sarı bir zemin üstünde siyah yazı akılda kalıcılığı arttırır. Siyah üzerine kırmızı kullanıldığında şiddeti; kırmızı, beyaz ile kullanıldığında ise sevgiyi çağrıştırır.

Renkler kültürel farklılıklar gösterir mi? 

Bazı renklerin anlamları global çapta pek bir farklılık göstermez. Örneğin; altın rengi dünyanın her yerinde başarı ve yüksek kaliteyi simgeler. Ancak bazı renk anlamları kültürden kültüre farklılık gösterir.
Beyaz renk, ABD’de saflığı temsil edip, düğünlerde kullanılırken, bazı kültürlerde ölümü temsil eder ve cenazelerde kullanılır.
Ortadoğu’da insanlar yeşil renge sempati gösterirler ancak yeşil bir halı üzerinde yürümek istemezler.
Arabistan’da kırmızı renk, sevgililer gününde yasaktır. Genel olarak kültürlerde aşkın rengini temsil eden kırmızı Arabistan’da ahlak dışı beraberlik algısını tetiklediği düşüncesiyle yasaklanmıştır. Çin’e baktığımızda ise mutluluğun rengidir kırmızı. Bu nedenle gelinler kırmızı giyer.

Renk Teorisi nasıl kullanılabilir?

Kontrast, gözü az yorduğu için kullanıcının ilgisini belirli bir öğe üzerine toplayabilir. Net, birbirini tamamlayan renkler, ilgili alanın daha kolay okunmasını sağlar. Öğe ve arka plan arasındaki kontrast eksikliği, bakan kişinin gözünü aniden zorlayabilir. En iyi uygulama, arka plan için açık renkleri tercih ederken tüketiciye hitap etmesini hedeflediğiniz öğeyi veya metni koyu tonlarda kullanmanızdır. Parlaklık ise tasarımınızın duygularını belirler. Daha parlak renkleri seçmek, duyguların daha enerjik olmasına yol açarak hedef kitlenizden daha iyi bir geri dönüş almanızı sağlayabilir.
Dijital kullanıcının, yaptığınız web sitesi tasarımına göz atarken heyecanlanmasını veya enerjik hissetmesini istiyorsanız kırmızı, sarı veya turuncu gibi cesur renkleri kullanmayı düşünebilirsiniz. Bilgilendirme amaçlı veya bilgi yoğunluğunun fazla olduğu bir web siteniz ve ürününüz varsa renk skalasından doğal veya pastel renkleri tercih edebilirsiniz.
Renkler aynı zamanda cinsiyete göre de farklılık gösterir. Örneğin; mor kadınların sıkça tercih ettiği renklerden biriyken, erkeklere yönelik bir hedef kitleye sahipseniz bu rengi kullanırken dikkatli olmanız gerekir.

Renklere göre 3 farklı müşteri çeşidi

Ani karar verenler: Mavi, turuncu, siyah
Sınırlı bütçesi olanlar: Lacivert, yeşil
Standart olanlar: Pembe, mavi, kırmızı

Renklerin etkilerine dair istatistiksel veriler:
  • Renklerin okumayı %40, anlamayı %73 ve öğrenme ve hatırlamayı ise %55-%78 oranında kolaylaştırıyor.
  • Müşteriler satın alma aşamasına geçmeden önce %1 ürünün kokusuna veya sesine, %3 ürün üzerindeki metne, %93’ü görselliğe odaklanıyor.
  • Müşterilerin %52’si, eğer estetik görünümü beğenmezse o mağazaya geri dönüp bakmıyor.
  • Renklerin etkileyici bir imaj verdiğine ve kendilerini daha başarılı gösterdiğine inanan müşterilerin oranı %90.
  • Müşterilerin %76’sı, renklerin işletmeleri olduğundan daha büyük gösterdiğini düşünüyor.
  • Renkli görseller, siyah-beyaz görsellere oranla %26 daha hızlı fark ediliyor.

Özetle; fiziksel performansımızı ve psiko-sosyal durumumuzu etkileyen renkler, karar alma mekanizmamızı doğrudan etkiliyor. Dijital pazarlamada da renklerin psikolojisi hem web siteniz hem de tüm dijital varlıklarınızın sunumu açısından oldukça önemli. Peki sizin marka karakteriniz hangi renk?
Bir önceki blog yazımız “Markalı İçerik Uygulamalarında Son Trend: Webisode”