Geçtiğimiz 18 Nisan’da San Jose, California’da açılışı yapılan F8 Konferansı’nda, Facebook önümüzdeki 10 yıl için hazırladığı yol haritasını açıkladı. Bu konferansta Facebook’un, akıllı telefonlardan bağımsız, geleceğin platformunu inşa etme yarışında yeni mecralar hazırladığı resmileşti.
Temel olarak Marc Zuckerberg’in, 2026 için hazırladığı yol haritasında bağlanabilirliği (dünyadaki herkesi bağlantılı hale getirmeyi –internet.org aracılığı ile), yapay zekayı ve sanal gerçeklik ile artırılmış gerçekliği (Mixed Reality) her zaman 3 temel olarak konumlandırdığını görüyoruz.
Artırılmış Gerçeklik Platformu
Facebook’un F8 Konferansı açılışında yaptığı en önemli duyurulardan ilki, şüphesiz Artırılmış Gerçeklik (AR) platformuydu.
Bilimkurgu severleri havalara uçuracak bu atılım, Facebook’un inşa etmeye başladığı dünya için de çok havalı ve çok cezbedici. Aslında Facebook 2014’te Oculus’u satın almakla, bize inşa etmek istediği gelecek hakkında ipuçları vermişti. Karma gerçeklik dünyasının bizim ve Facebook hissedarları için ne kadar heyecan verici olduğu ortada. Bu durum aynı zamanda Facebook’un (ya da başka bir teknoloji şirketinin) gördüğümüz, duyduğumuz ve hatta düşünebileceğimiz her şeyin arabulucusu haline geldiği, bazı çılgın gelecek senaryolarına da kapıyı aralıyor. Böyle bir geleceğin Zuckerberg’in zaman çizelgesinde ne kadar hızlı ilerleyeceğini düşünün.
Oculus’un baş mühendisi Michael Abrash F8’de, AR’ın da dahil olduğu, sanal bilgisayar kullanımının artışından, kişisel bilgisayar kullanımının geleceği olarak bahsetti. Sanal bilgisayar kullanımı henüz yeni gelişmeye başladı ama şimdiden zaman ve mekân fark etmeksizin, birbirimize yeni yöntemlerle bağlanmamızı sağlıyor. Yakın bir gelecekte, akıllı telefonlar kadar günlük hayatımızın bir parçası haline gelmeleri kaçınılmaz olacak. Bu da muhtemelen gerçek dünyada gördüklerimiz üzerine sanal görselleri yerleştiren saydam gözlüklerle mümkünleşecek ve Abrash’e göre bu teknolojinin sadece 5 yıl gerisindeyiz!
Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi tamamlandığında, hayatımızın her noktasını iyileştirecek ve çalışmamız, iletişimimiz ve sosyal hayatımızda dahil olmak üzere tüm yaşantımızı tamamen değiştirecek.
Yeni Nesil Facebook Deneyimi: Facebook Space
Facebook’un misyonunun aslında paylaşım ve etkileşim üzerine kurulu olduğunu düşünürsek, Facebook Space’le gerçekleştirebileceğimiz “sanal ışınlama“nın bu amaca muazzam hizmet ettiğini söyleyebiliriz.
Facebook kullanıcıları için tam bir sanal gerçeklik ortamı yaratan Spaces, 3 boyutlu çizim imkanı ile 360 derece video ve fotoğraflarla yeni yerler ziyaret edebilme, gerçek hayattaki arkadaşlarımızla Messenger üzerinden görüntülü arama yapabilme imkanı sağlıyor.
PC: Şu anda beta döneminde olan Facebook Space giriş için başvuru kabul ediyor.
IMAX de yaklaşık bir senedir sanal gerçeklik salonlarıyla ilgileniyordu. Büyük gözlükleri ve geniş ekranlarıyla sinema salonu, yüksek kaliteli bir bilgisayar oyunu ya da oyun konsolu alınmasına gerek kalmadan sanal gerçeklik tecrübesi yaşatıyor. Henüz tamamlanmasa da, şirket başka sanal gerçeklik sinema salonları inşa etmek için 50 milyon Dolarlık bir bütçe ayırdığını da duyurmuştu.
360 Derece Kameralar
Facebook, yeni sanal gerçeklik düzlemi Spaces ile birlikte çalışarak, yüksek kalitede sanal gerçeklik kaydı alabilecek yeni kameralar geliştirdi.
Beta uygulamalar için açık olan AR Studio, canlı videolar sırasında hareket, çevre veya etkileşime tepki veren maskeler, komut dosyası efektleri, hareketli çerçeveler ve diğer AR teknolojileri oluşturmak için kullanılabiliyor. Surround 360 teknolojisiyle geliştirilen 360 derece küre şeklindeki kameraların üst modelinde 24, giriş modelinde 6 kamera bulunuyor.
Camera Effects Platform, yani Kamera Efektleri Platformu ile Facebook, geliştiriciler veya sanatçıların AR teknolojilerinden yararlanarak yeni filtreler, efektler ve maskeler tasarlayabilmelerine olanaklar sağlayacak.
Tasarlanan platformun içinde iki ürün yer alacak; Frames Studio ve AR Studio. Frames Studio ile profil fotoğraflarında veya Facebook Kamerasında kullanılabilir çerçevelerin tasarlanması, AR Studio ile ise canlı yayınlarda ve video çekimlerde kullanılabilir maske, efekt ve çerçevelerin tasarlanması hedefleniyor. Bu gelişmelerden anladığımız ise; SnapChat yine kopyalanmaya devam edilecek. Aynı zamanda bu sıralar sanal gerçeklik teknolojilerinin bir kısmına sahip olan Facebook, bu sayede sektörün yeni lideri konumuna gelebilir. Gelişmeleri heyecanla takip ediyoruz.
Messenger 2.0’daki Yenilikler
Messenger platformunu Yapay Zeka (AI) özellikleriyle yeniden canlandırmayı planladığını duyuran Facebook, aslında geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen F8’de chatbot devrimini başlattığını ve bu deneyimin giderek zenginleşeceğini iletmişti. 2017 F8 Konferansı’nda açıklanan yenilikler ise şu şekilde:
Keşfet; amaç hem markaları hem de mesajlaşma botlarını bulmayı kolaylaştırıyor olmak. Burada sık kullanılan botlar ve popüler deneyimler de listelenecek. Özellik şu anda ABD’nin belirli bir bölümüne açıldı.
Mesajlaşma eklentileri; bot benzeri eklentilerle üçüncü parti uygulamalar, mesajlaşma ekranı üzerinden çalışacak. Şu an Spotify ortaklığı ile Messenger’ı terk etmeden Spotify’da parça gönderebilecek hatta oynatabileceksiniz. Yakın zamanda Apple Music ortaklığı da hayata geçecek.
QR kodları; işletmeler artık bir bot için birden fazla parametrik QR kodu oluşturabilecek böylelikle müşterilerine daha fazla seçenek sunma imkanları gelişecek. Örneğin, bir kodun nerede okutulduğunu takip etmek veya bir restorandaki her masaya farklı bir QR kod vermek gibi işlemler mümkün olacak.
Zengin oyun deneyimi; oyun bot’larına ve Rich Gameplay (‘turn based’ oyunlar) gibi bazı yeni özellikler eklenerek oyun deneyiminin daha sosyal bir hale gelmesi sağlanacak. Facebook’ta son 90 günde 1,5 milyarın üzerinde oyun oynanmış olması bu sosyalleşmenin temel sebebi olarak düşünülebilir. Messenger’da arkadaşlarınızı oyuna davet etmek için tek yapmanız gereken ise Messenger ana ekranında Oyun sekmesine tıklamak olacak.
Akıllı cevaplar; Yapay Zeka bot motoru Wit.ai ile çalışan Akıllı Cevaplar, işletmelerin zorlandığı noktalarda aldıkları mesajlara cevaplar vermelerini sağlayan yeni bir API olacak. Sayfalara çalışma saatleri, yol tarifi ve iletişim bilgileri gibi sıkça sorulan sorulara cevap verme özelliği ekleniyor.
Hand-over protokolü; farklı tedarikçiler ve geliştiriciler sohbeti müşterinin farklı istekleri doğrultusunda yönetebilecek. Örneğin, bir işletme hem bir kişisel alışveriş botuna, hem de bir müşteri hizmeti botuna sahip olabilecek. Bu sayede işletmelere birden fazla geliştirici ile çalışmanın farklı yolları sunulacak.
Ten Aracılığıyla İletişim
Facebook, F8’in ikinci gününde ise eski DARPA çalışanı Regina Dugan, sadece zihnimizi kullanarak yazı yazabilmemizi sağlayacak özel bir teknoloji üzerinde çalıştıklarını duyurdu. Dokunarak konuşmayı ve beynimizi bilgisayar ekranındaki imleç gibi kullanmamızı sağlayan prototipleri de tanıtan Dugan, beyne yerleştirilecek bir çip sayesinde bu yeteneklerin mümkün olabileceğini ve öncelikli olarak engelli bireylerin hayatını değiştirmek istediklerini ifade etti.
Geliştirilen teknolojinin nasıl işleyeceği konusunun anlaşılması biraz zor olsa da Dugan, ”Teknolojinin, bir kişinin bir kelimeyi duymasını sağlamayacağını, ancak zamanla anlamayı öğrenebileceği bir titreşim” haline gelmesinden bahsetmekte. Bu teknoloji ile hedeflenen amaç, insan derisinin sese duyarlı hale gelerek işitmenin kulağa bağlı bir duyu olmaktan çıkması. Tasarlanan arayüz, vücudumuzun hareketleri takip etmeye gerek duymadan, doğrudan sinirsel aktivitelerimizi izleyecek bir beyin faresi olarak geliştiriliyor. Hayal etmesi de denemesi de keyifli bu yolculukta Facebook, insan beynini doğrudan bilgisayarlara bağlayacak en güçlü adaylardan biri olarak beliriyor. Çünkü Dugan “Çok da uzak olmayan gelecekte bir gün, ben Mandarin dilinde düşünürken sizin beni o anda İspanyol dilinde hissetmeniz mümkün olabilir” diyor.
Facebook F8 konferansında bahsi geçen ve bize şu an bir ışık yılı kadar uzak duran bu teknolojik gelişmelerle aslında aramızda sadece 10 yıl var! Facebook’un kişisel hayatlarımızdaki yeri, seçimlerimizdeki rolü hakkında yeni sorularla karşı karşıya kalmak geleceğimizin mutlak bir parçası. Bu değişime ayak uydurmaya şimdiden başlamak, sonraya ertelememek, bizi neyin ve nasıl bir geleceğin beklediğine dair sorular sormanın şimdi tam zamanı. 10 sene sonra çok geç kalmış olabilirsiniz! 🙂
